Z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka, inicjatywa podjęta przez młodych ludzi z Młodzieżowej Rady Dzielnicy Wawer w Warszawie doprowadziła do zorganizowania konferencji, której tematem przewodnim były prawa dziecka i prawa ucznia. Wydarzenie nosiło tytuł „Po pierwsze człowiek”.

Konferencja miała miejsce 27 listopada w Wawerskim Centrum Kultury. Zebrali się tam przedstawiciele szkół publicznych i niepublicznych z dzielnicy Wawer, a także delegacje młodzieżowych rad gmin i dzielnic z całej stolicy. Wśród gości znaleźli się dr Marek Michalak, który pełnił funkcję Rzecznika Praw Dziecka w latach 2008-2018, a także przedstawiciele organizacji UNICEF Poland oraz Fundacji Instytut Edukacji Pozytywnej.

Pomiędzy panelami dyskusyjnymi odbywały się warsztaty skupione na prawach uczniów, prowadzone przez doświadczone osoby w tej dziedzinie. To właśnie podczas tych warsztatów dzieci i młodzież miały okazję porozmawiać o swoich prawach, potrzebach i lękach, zarówno w kontekście szkolnym, jak i w relacjach z dorosłymi.

Diseminacja wiedzy na temat praw uczniów jest kluczowa dla kształtowania prawnej i społecznej świadomości młodego pokolenia. Wielu z nich nie jest świadomych swoich praw, a nawet nie wie, że im przysługują. Kluczowe jest pokazanie młodzieży, jakie mają możliwości do egzekwowania swoich praw i przypomnienie im o instytucji rzecznika praw ucznia funkcjonującej w szkołach.

Bartosz Ciemiński, Przewodniczący Młodzieżowej Rady Dzielnicy Wawer i jednocześnie uczeń liceum, podkreślił znaczenie konferencji stwierdzając, że to właśnie młodzi ludzie są grupą, której dotyczą omawiane prawa. Wskazał na problem łamania tych praw oraz na konieczność uświadomienia innych o tych prawach i zebrania informacji zwrotnej na temat tego, jak można pomóc młodym ludziom.

Norbert Szczepański, Burmistrz Dzielnicy Wawer, zauważył, że choć dorośli są blisko zrozumienia praw dziecka i są świadomi trudności związanych z ich realizacją, to te trudności nie powinny stać na przeszkodzie w ich implementacji.

Podczas dyskusji młodzież zwracała uwagę na brak respektu dla prawa do prywatności, prawa do odpoczynku oraz poczucie, że odbiera się im prawo do głosu. Małgorzata Połowniak-Dąbrowska, reprezentująca UNICEF Poland, wskazała na problem przeładowania zajęć lekcyjnych i podstawy programowej, co prowadzi do braku czasu na odpoczynek, relaks czy spotkania z rówieśnikami. Podkreśliła również konieczność potraktowania prezentowanych przez uczestników konferencji problemów poważnie i znalezienia dla nich praktycznych rozwiązań.

Dr Marek Michalak z Instytutu Praw Dziecka im. Janusza Korczaka wskazał na konieczność dialogu między starszymi a młodszymi pokoleniami oraz na potrzebę podmiotowego traktowania młodych ludzi. Zdaniem dr. Michalaka obecnie najważniejsze wyzwania w Polsce w kontekście praw dziecka to odbudowa instytucji Rzecznika Praw Dziecka, stworzenie prawdziwego systemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej młodym ludziom, a także redefinicja podstawy programowej i systemu oświatowego, tak aby szkoła była bezpieczna i przyjazna dzieciom.